XOTIRA MUQADDAS — IYMON, SABR VA VAFODORLIK TIMSOLI
08 май 2025 й.
108 марта ўқилди.
XOTIRA MUQADDAS — IYMON, SABR VA VAFODORLIK TIMSOLI
Har bir xalq tarixida unutilmas sahifalar bo‘ladi — bu sahifalar yodda, yurakda va ibodatlarda yashaydi. O‘zbekiston tarixida ham shunday kunlar bor: xotira va qadrlash, sabr va shukr, iymon va fidoyilik ramzi bo‘lgan muqaddas xotira kuni. Bu sana nafaqat g‘urur manbai, balki Alloh bergan sabr va sinovlar, imon va bardosh timsoli sifatida ham katta ahamiyatga ega.
Alloh taolo Qur’oni Karimda marhumlar xotirasini hurmat qilish, ularni duo bilan yodga olish haqida shunday deydi:
“Ularning orqasidan kelgan zotlar: 'Ey Rabbimiz, bizni va bizdan ilgari imon bilan o‘tgan birodarlarimizni mag‘firat qilgin', deydilar.”
(Hashr surasi, 10-oyat)
Bu oyat bizga o‘tganlar xotirasini yodda saqlash nafaqat ma'naviy burch, balki imon amali ekanligini anglatadi.
Shahidlar — sabr va fidoyilik namunasi
Vatan ozodligi yo‘lida jon fido qilgan insonlar xotirasi muqaddasdir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar:
“Alloh yo‘lida shahid bo‘lgan kishiga Qiyomat kuni u qilgan eng kichik qon to‘kilishi bilan ham kechirim va jannat va’da qilinadi.”
(Imom Termiziy rivoyati)
Yana bir hadisda:
“Shahidga yetadigan azob faqat qarzidir.”
(Imom Muslim rivoyati)
Ularning xotirasini duo bilan eslash — bu insoniylik, vafodorlik va imon ifodasidir. Bu duo ularga rahmat, bizga esa saboqdir.
Xotira — iymonli qalblar belgisi
Mo‘min inson o‘z ajdodlarini, ustozlarini, ota-onasini, jamiyat oldidagi fidoyi insonlarni unutmaydi. Bu — Qur’on, sunnat va ulug‘ ma’naviy merosimiz asosidir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam:
“Kim bir yaxshilik qiluvchini eslasa, Alloh uni eslaydi.”
(Imom Ahmad rivoyati)
Bu hadis bizni xotira orqali barakaga yetishishga undaydi.
Hazrat Alisher Navoiy bunday deganlar:
“Vafoli bo‘l — vafoning boshidir imon,
Bevafolik — kufr ila barobar.”
Demak, xotira faqat o‘tmishni eslash emas, balki iymonli kelajak sari qadamdir. Bu — sabr, shukr, duoda sobitlik yo‘lidir.
Xulosa o‘rnida:
Xotira muqaddasdir, chunki u orqamizda qolgan aziz insonlar ruhi bilan bo‘lgan bog‘liqlikdir. Ularni yodga olish — ibodat, duo, sabr va shukr bilan yo‘g‘rilgan iymon yo‘lidir. Mo‘min bandaning qalbida xotira — bu unutmaslik, balki eslab, duoda sobit bo‘lishdir. Shu bois, xotirani yod etish — muqaddas burchdir.
Abdurauf Dehqonov, Peshku tumani Abduzzohir jome masjidi imom xatibi
«орқага